……………………………………………………………………………………………….

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

«Τι έγινε στο Πολυτεχνείο;»

ΤΑΞΕΙΣ: Προνήπιο, Νήπιο, Α’-Β’ Δημοτικού

ΣΤΟΧΟΙ:

• Τα παιδιά να μάθουν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
• Τα παιδιά να συζητήσουν τα συνθήματα του Πολυτεχνείου και να προβληματιστούν γύρω από την επικαιρότητά τους.
• Τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με την ομορφιά του αγώνα.

ΥΛΙΚΟ:

• «Ντενεκεδούπολη» της Ε. Φακίνου
• «Τα γενέθλια» της Ζ. Σαρρή

• Ηχητικά και φωτογραφικά ντοκουμέντα της περιόδου
• Έργα Α. Τάσσου
• Έργα Β. Κατράκη

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:

Από την Ντενεκεδούπολη στο Πολυτεχνείο

• Ανάγνωση ιστορίας «Ντενεκεδούπολη».
• Συζήτηση γύρω από τους ήρωες της Ντενεκεδούπολης. «Γιατί τα ντενεκεδάκια αποφάσισαν να κάνουν πίτα τον Λαδένιο;», «Αφού ο Λαδένιος ήταν πιο δυνατός, πώς κατάφεραν τα ντενεκεδάκια να τον νικήσουν» κ.α.
• Μετάβαση από το παραμύθι στην πραγματικότητα. «Ζήσαμε και εδώ, στη χώρα μας, μια παρόμοια ιστορία με αυτή της Ντενεκεδούπολης.». Συζήτηση για τα ιστορικά γεγονότα του Πολυτεχνείου. Προβολή εικόνων και βίντεο.
• Διάγγελμα Παπαδόπουλου. Ακούμε ή βλέπουμε το διάγγελμα του Παπαδόπουλου. Συζητάμε: Πώς πήρε την εξουσία;, Η φωνή και το ύφος του είναι άγρια ή γλυκιά;, Με ποιον ήρωα της Ντενεκεδούπολης μοιάζει;
• Προβολή φωτογραφιών από την εξέγερση. Συζητάμε: Τι κοινό έχουν τα ντενεκεδάκια με τους φοιτητές και τον λαό που ήταν στο Πολυτεχνείο;
• Ηχητικό από τον ραδιοφωνικό σταθμό.
• Ανάγνωση αποσπάσματος από τα Γενέθλια της Ζ. Σαρρή.

Το Πολυτεχνείο μέσα από τις φιγούρες του Τάσσου και της Κατράκη

• «Τι βλέπει η Μάσκα στο Πολυτεχνείο;»-Αυτοσχεδιασμός

Κάθε παιδί βάζει μπροστά από το πρόσωπο του τη Μάσκα (έργο Κατράκη) και μεταφέρεται στο Πολυτεχνείο.

• «Βότσαλα από τη Γυάρο» της Κατράκη

Συζητάμε για την Γυάρο. Εμπνεόμαστε από τα βότσαλα της Κατράκη και δημιουργούμε.

• «17 Νοέμβρη 1973» Τάσσος-εικαστικά

Παρατηρούμε το έργο του χαράκτη. Επιμένουμε στα μάτια. Μπορούμε να τα συγκρίνουμε με τα μάτια της κεφαλής του Σβορώνου (έργο που βρίσκεται στην πύλη του Πολυτεχνείου)*. Φτιάχνουμε το δικό μας χαρακτικό.

• «Μνήμη Παναγιώτη Ελή» Τάσσος-εικαστικά

Φτιάχνουμε ένα κολλάζ με τις φιγούρες του Τάσσου.

«ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»

• Συζητάμε για τα συνθήματα του Πολυτεχνείου. Τι έχει αλλάξει και τι έχει μείνει ίδιο.
• Φτιάχνουμε ένα πανό ομαδικά.

 

*Το έργο είναι του Μ. Μακρή και δεν συνδέεται άμεσα με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ωστόσο, έχει καθιερωθεί ως σύμβολο αγώνα.

……………………………………………………………………………………………………………………………

«Τα γενέθλια» Ζ. Σαρρή-Απόσπασμα

Η φωνή βγαίνει μέσα από ‘να μαύρο κουτάκι, ένα τρανζίστορ της Άννας, που είναι ακουμπισμένο πάνω στο χαμηλό τραπεζάκι, ανάμεσα στα δυο κρυστάλλινα βάζα με τις ασημένιες σκαλιστές βάσεις.

Είναι Παρασκευή βράδυ.

Από δω και τρεις μέρες οι φοιτητές κατέλαβαν το Πολυτεχνείο. Έφτιαξαν έναν πομπό, απ’ αυτόν ακούγεται η φωνή τους.

“Εδώ Πολυτεχνείο”.

Στο σαλόνι, στις πολυθρόνες με την μπλε στόφα, κάθονται η Μαρία και η Άννα. Ακούνε. Ο Αντρέας περπατάει πάνω κάτω. Ακούει κι αυτός.

“Πού να βρίσκεται ο Παύλος; Μέσα στο Πολυτεχνείο; Κι αυτή η φωνή του αγοριού που λέει και ξαναλέει: Εδώ Πολυτεχνείο. Εδώ Πολυτεχνείο… πόσο μοιάζει με τη φωνή του Μάνου…”

Η Μαρία το μεσημέρι, κατέβηκε να δει. Θαμπώσανε τα μάτια της ! Κόσμος πολύς γύρω τριγύρω, και μέσα από τα κάγκελα απλώνονταν τα χέρια για να δεχτούν τις προσφορές του λαού: τρόφιμα, τσιγάρα, σοκολάτες, λουλούδια. Τα παιδιά τραγουδούσαν τραγούδια της λευτεριάς. Υψωμένα πλακάτ έγραφαν: ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ – ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ -ΨΩΜΙ -ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Άλλα συνθήματα είχαν γραφτεί πάνω στους τοίχους και πάνω σε πανό από χοντρό κάμποτο: ΛΑΕ ΠΟΛΕΜΑ – ΣΟΥ ΠΙΝΟΥΝΕ ΤΟ ΑΙΜΑ – ΟΛΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ – ΕΡΓΑΤΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ. Οι διαδηλωτές σκαρφάλωναν στα τρόλεϊ και στα λεωφορεία που περνούσαν γεμάτα κόσο κι έγραφαν πάνω τους: ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ. Ο τηλεβόας έκανε έκκληση: Συμπαρασταθείτε μας. Μια σκάλα ήταν στημένη από τη μεριά της Στουρνάρη. Οι νέοι την ανέβαιναν και πηδούσαν μέσα στο χώρο του Πολυτεχνείου. Ο κόσμος κοιτούσε, δεν έφευγε, δε φοβόταν. Λες κι ήταν πανηγύρι. Μύριζε λευτεριά. Η Μαρία γύρισε στο σπίτι συγκινημένη, ενθουσιασμένη. “Πού είναι ο Παύλος; Θα ‘ναι ακόμα στο Πολυτεχνείο. Αντρέα, έπρεπε να κατέβεις κι εσύ, να δεις αυτά τα παιδιά. Κρεμασμένα από τα κάγκελα τραγουδούσαν: “Πότε θα κάνει ξαστεριά…” Κανένας δε θα τολμήσει να τους αγγίξει. Να δεις που η χούντα δε θ’ αντέξει, θα γκρεμιστεί. Όλη η Αθήνα ξεσηκώθηκε. Πρέπει να τους βοηθήσουμε. Αγγελική, έλα να φτιάξουμε ένα δέμα. Θα βάλουμε ό,τι έχουμε στα ντουλάπια μας: ζάχαρη, καφέ, κονσέρβες, ρύζι. Έχουμε φρούτα; Άννα, κατέβα στο μανάβη κι αγόρασε φρούτα και μπισκότα από τον μπακάλη. Δρόμος σου είναι, Αγγελική, φεύγοντας πέρασε και δώσε το δέμα στα παιδιά. Το φώναζαν από τον τηλεβόα: έχουνε ανάγκη από τρόφιμα. Θα ξεκουραστώ λιγάκι και θα κατέβω ξανά. Συμφωνήσαμε με την Τόνια και τη φίλη της τη Μυρτώ να πάμε…”

Η Μαρία δεν είχε όρεξη να φάει, ήταν ξαναμμένη. Ο Αντρέας την άκουγε σιωπηλός.

Το απόγευμα, όταν άρχισε να σκοτεινιάζει, η Μαρία στολίστηκε, έβαλε το καλό της παλτό, αυτό που φοράει στους γάμους και στις επίσημες προσκλήσεις, αγόρασε λουλούδια, είπε να της τα τυλίξουν σε ασημόχαρτο και ξεκίνησε με την Τόνια και τη Μυρτώ για το Πολυτεχνείο. Στο δρόμο οι δυο φίλες την κορόιδευαν:

-Μα τι σε έπιασε και ντύθηκες έτσι; Σε διαδήλωση πηγαίνεις ή σε επίσημη γιορτή; Μοιάζεις με καθώς πρέπει κυρία!

-Ακριβώς αυτό θέλω. Ποιος θα με υποπτευτεί; Κύριε αστυνόμε, πάω να δω μια φίλη μου, τη Μαριάνθη, μένει στην Πλατεία Αμερικής, λίγα λουλούδια για τη μητέρα της που είναι ασθενής… Μπλέχτηκα μέσα στον κόσμο… Μα τι συμβαίνει; Θα κάνω την ανύποπτη…

Γελούσαν κατεβαίνοντας την Ακαδημίας. Τα λουλούδια, το όμορφο παλτό, έδιναν μια σιγουριά στη Μαρία. Ήταν η ασπίδα της.

Ο Παύλος της είχε πει το πρωί την ώρα που έφευγε: “Να κατεβείς και συ, μαμά. Όλη η Αθήνα πρέπει να συμπαρασταθεί στα παιδιά του Πολυτεχνείου”. Παραλίγο να του φωνάξει: “Μη φεύγεις, κάθισε σπίτι. Δεν τόλμησε. Τον άφησε να φύγει. Άραγε τι στάση θα κρατήσει η αστυνομία; Θα χτυπήσει σαν την άλλη φορά στη Νομική Σχολή; Το πανεπιστημιακό άσυλο είναι απαραβίαστο. Σε καμιά χώρα, ποτέ, ούτε στην Ισπανία, δεν τόλμησε η αστυνομία να μπει μέσα στο χώρο του Πανεπιστημίου.

Μαζί τους κι άλλος κόσμος, γυναίκες, άντρες, παιδιά, γέροι και γριές, κατευθύνονται προς το Πολυτεχνείο. Όμως από τα θωρακισμένα αυτοκίνητα που σαν τυφλά θεριά σούρνουνται στους γύρω δρόμους, ρίχνονται δακρυγόνα αέρια. Κλαίνε οι άνθρωποι. Τα μάτια πονάνε. Άλλοι βήχουν, άλλοι κάνουν εμετό, άλλοι λιποθυμούν. Ο σταθμός του Πολυτεχνείου συμβουλεύει: “Βάλτε λεμόνι στα μάτια σας, μην τα τρίβετε”. Όταν φτάνουν στην οδό Πατησίων ο δρόμος φέγγει από τις φωτιές: εφημερίδες, τηλεφωνικοί κατάλογοι, ξύλα, πανιά καίγονται. Ο καπνός εξουδετερώνει τα δακρυγόνα. Όμως οι βόμβες πέφτουν όλο και πιο πολλές. Η αστυνομία τις ρίχνει μέσα στον περίβολο του Πολυτεχνείου. Οι φωνές των φοιτητών είναι βραχνές. Η βοή μεγαλώνει. Ο ραδιοφωνικός σταθμός κάνει έκκληση προς τον Ερυθρό Σταυρό. Χρειάζονται φάρμακα, χρειάζονται γιατρούς, χρειάζονται ασθενοφόρα, υπάρχουν πληγωμένοι. Το Πολυτεχνείο σπαράζει.

……………………………………………………………………………….

ΕΡΓΑ ΚΑΤΡΑΚΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΑΣΣΟΥ